"Als hij een hond tegenkwam met veel uitstraling en een enorm ego, kon hem dat niets schelen. Hij bleef altijd trouw aan zichzelf. Zo bijzonder! Je zag het ego van de andere hond wegvallen en de ontmoeting werd meteen gelijkwaardig."
Hij wist precies wat de ander nodig had en hoe hij het beste kon reageren. Zo motiveerde hij een onzekere hond om zelfvertrouwen te vinden. Hoe vaak kom je zoiets tegen...
Eind 2021 ontmoette ik Vesper. Een grote lieve hond met een bijzonder ontwikkeld karakter. Hij was nog niet erg oud en helaas de enige uit zijn nest die ernstig ziek was geworden. De eigenaren wilden een portret van hem laten maken om iets te hebben voor als hij er niet meer zou zijn.
Zijn schouder was al in een zwakke conditie toen ik hem ontmoette. Daarom kon hij niet lang rechtop zitten voor de fotoshoot. We namen onze tijd en wachtten geduldig tot er mooie foto's van hem waren gemaakt.
"Vespers, zijn verhaal en de ontmoeting met Denise maakten een bijzondere indruk. Voor mij een rijke, gevoelige en cruciale basis om mee te werken."
Onderstaande houtskoolschets is de eerste stap op het doek (60 x 80 cm). Het raster geeft me de houvast die ik nodig heb om de vertaling van de typische verhoudingen te raken. De lijnen zijn bewust stevig richting gevend. Zo krijg ik gevoel voor de onderlinge relaties, verhoudingen tussen de deelgebieden in 'het landschap', het gezicht van Vespers.
De donkere gebieden zijn het eerst aan de beurt. Het scheiden van licht en schaduw. Waar zijn de 'hoogtes' en 'dieptes' Maar vooral, waar gaat licht over in schaduw. De donkere eilanden werken als ankers. Een houvast om de kleurwaarden te bepalen, hoe donker, licht, koel of warm de kleur gemengd moet worden.
Geleidelijk aan verschijnen de middelste tonen, de tussenliggende kleurwaarden die straks de meeste ruimtelijke magie bij de kijker kunnen oproepen. Die goed krijgen vergt het meeste vakmanschap en tijd.
"De schaduw zones, de ogenschijnlijk minder zichtbare gebieden... als die niet lukken, stort de hele visuele constructie in elkaar. De kijker ziet zoiets gelijk. Dat leidt af met als gevolg dat het werk afzwakt en Vesper niet 'uit de verf komt'. Dus let op en blijf kritisch!"
Wat doe je als je het niet meer ziet? Ogen worden minder gevoelig voor kleuren als je lang dichtbij naar hetzelfde kijkt. Dan is afstand nemen de beste remedie. Dan zie je weer het geheel en de relaties tussen de verschillende kleurvlakken.
En van een afstand moet het werk ook krachtig zijn. Soms zet ik het werk ondersteboven. Of ik beoordeel een foto van het werk. Gek genoeg brengt een klein foto ook veel fouten aan het licht.
"Ik laat het oog lang voor wat het is. Ik stel het vaak uit. Als ik daarmee begin, blijf ik ernaar kijken en krijgt de rest minder liefde en aandacht. Dus stel ik het uit, ook deze keer."
Zijn nek is een lastig gebied. De kleuren zijn complex, warm, koud. Er zijn reflecties van elders. De vormen zijn dynamisch. Golvende plooien. Ik besluit hier niet te veel in detail te treden. De nek van Vesper speelt niet de hoofdrol in het portret. Als dit te veel uitgewerkt wordt, breekt het de. hierarchy van aandachtspunten.
Belangrijker zijn de bruintinten die elkaar mooi opvolgen van rechtsonder naar linksboven tot op zijn snuit. het oog zal in dat kijk-pad een keuze moeten maken: Ofwel naar links, naar de snuit, naar het mooie glanzende deel van zijn neus, ofwel naar rechts, verder naar zijn trouwe oog, dat rustig in de oogkas ligt en wat van het oogwit onthult.
Samen met de klant is afgesproken om zijn blik iets aan te passen. Op de foto keek Versper iets verder naar rechts. Maar het is veel intiemer om de indruk te wekken dat hij vlak langs de kijker kijkt, naar een van zijn maatjes.
"Als ik met het oog bezig ben, is het alsof ik het licht aansteek in een schemerige kamer. Het brengt een portret op magische wijze zo krachtig tot leven."
Al voordat ik het oog uitwerk, wil ik dat ik Vesper al voel. Anders stel ik het oog nog verder uit en werk geduldig naar een beter moment. Maar als het zover is en het oog langzaam mag ontstaan, is het alsof de zon doorbreekt in de ziel van het portret. Een heerlijk emotioneel moment, waar ik altijd alleen doorheen ga. Maar het is fijn om het hier te kunnen delen. Hopelijk begrijp je misschien een beetje wat ik bedoel...
Hoe dan ook... Op naar zijn andere oog.
Wat zo mooi is aan zijn rechteroog, is dat je gewoon door zijn lens kijkt. Het kijken langs het oog, net de kleur van de iris vangen, en de achtergrond zien opgaan door de breking van de lens. Ik geniet van zo'n subtiel detail in het portret, wat waardevol is maar niet om aandacht schreeuwt.
Zonder de gloed op zijn rechterwang was het licht niet helemaal 'aan' geweest. Het geeft net dat beetje meer ronding aan zijn profiel, de andere onzichtbare kant op naar zijn rechterwang. Hij vangt het licht daar, van links. Licht afkomstig van een geïmproviseerd laken om het daglicht terug te kaatsen in de woonkamer waar Vesper zat, of beter gezegd lag.
Ik heb het ook in het werk verwerkt en wat versterkt, omdat het het oog een mooi 'pad' biedt om terug omhoog te kijken, naar waar het om gaat; zijn warme, begripvolle blik.
"Het portret gaat over Vesper. Daarom kies ik voor een rustige achtergrond met grote maar zachte penseelstreken, waardoor het weinig af zal leiden."
Het doek is mooi ingelijst met vakmanschap van de lijstenmaker is. De natuurlijke houtkleur (walnoot) past naar mijn mening mooi bij de vacht van Vesper.
Dit maakt het portret helemaal af.
Op de een of andere manier raak ik altijd gehecht aan zo'n werk en ik denk dat ik nooit zal wennen aan het idee ze niet meer om me heen te hebben. Maar er gaat niets boven het maken van iets tastbaars dat zo'n speciale emotionele waarde heeft voor iemand anders.
Toen het bij ons thuis werd onthuld, waren de eigenaars ontroerd door het gevoel dat het werk opriep. Het bracht Vesper een beetje terug.
"Zelfs de geur kwam weer tevoorschijn zei hij. Een gevoelig maar zeer groot compliment."
"Prettige samenwerking met een overweldigend resultaat; Vesper is weer bij ons!"
Heb je interesse in een portret of ken je iemand die geïnteresseerd zou kunnen zijn? Deel mijn werk of neem gerust direct telefonisch contact met me op.
+31 (0) 6 21 85 91 32.
Lees verder over mijn werkwijze en de kwaliteit die ik nastreef, door te klikken op een van de andere blogs hieronder.
